دلایل ایمپلنت کردن دندان و شرح نحوه انجام هر کدام
اولین و مهمترین دلیل گذشتن ایمپلنت دندان پر کردن فضای خالی دندان های از دست رفته و یا دندان هایی که به علت پوسیدگی بیش از حد قابلیت ترمیم و نگهداری ندارند و همچنین در مواردی بیماران از بیماری لثه شدید رنج می برند یا شکستن دندان ها در اثر آسیب های خارجی که نیازمند جایگزینی دندان با ایمپلنت های دندانی میباشد.از دست دادن دندان روی زیبایی لبخند تاثیر دارد و می تواند باعث کاهش اعتماد به نفس و تغییر در سبک زندگی فرد شود و هچنین در عمل جویدن غذا و ایجاد مشکلات برای سیستم گوارش نقش مهمی دارد. نحوه قرار گیری دندان های کناری و مقابل دندان از دست رفته می تواند شرایط نامطلوبی برای بیمار ایجاد کند.برای پر کردن فضای خالی دندان ها روش های مختلفی پیشنهاد می شود که بیمار با توجه به شرایط مالی خود و همچنین با توجه به طرح درمانی که دندانپزشک پیشنهاد می دهد، درمان خود را انتخاب می کند.
استفاده از دندان مصنوعی متحرک یکی از روش های درمانی به صرفه است که می توان به وسیله آن فضای خالی دندان از دست رفته را با دندان مصنوعی مشابه دندان طبیعی فرد پوشاند و ظاهری زیبا را داشته باشیم. از مزایای استفاده دندان مصنوعی متحرک این است که با قراردادن آن کنار دندان های طبیعی علاوه بر داشتن اعتماد به نفس به خاطر وجود دندان و مرتب بودن آن ها، در ایجاد حفظ نظم دندان های کناری و مقابل دندان از دست رفته نیز نقش به سزایی دارد و از حرکت دندان های کناری و مقابل که در صورت بودن فضای خالی میل به جا به جایی دارند جلوگیری می کند.
- از معایب دندان مصنوعی متحرک می توان به لق بودن آن اشاره کرد که این مورد با ساخت دندان های مصنوعی از جنس فلکسی به مقدار زیادی برطرف شده است. این نوع از دندان مصنوعی متحرک که به صورت تک و چند دندان ساخته می شود با توجه به جنس انعطاف پذیر آن کاملا از فضای بین دندان ها استفاده نموده تا بعد از قرارگیری در دهان به راحتی، حتی هنگام غذا خوردن از دهان خارج نشود.
- از معایب دیگر دندان مصنوعی متحرک ایجاد تحلیل بافت استخوانی فضای بی دندانی که در نظر عامه به تحلیل لثه شناخته می شود، می باشد. برای جلوگیری از ایجاد این مشکل به جز درمان ایمپلنت درمان دیگری پیشنهاد نمی شود.درمان دیگری که توسط دندانپزشکان پیشنهاد می شود، قرار دادن بریج دندانی هست که از نوع پروتزهای دندانی ثابت می باشد. برای این کار دندان های کناری دندان از دست رفته تراش داده می شود تا فضای مناسب برای قرار دادن روکش دندان فراهم شود. و با توجه به شرایط دندان های کناری، دندانپزشک طرح درمان پیشنهادی خود را ارائه می دهد.
- از مزایای این درمان ثابت بودن پروتز دندانی می باشد که نسبت به پروتز متحرک احساس راحتی بیشتری برای جویدن غذا و نظافت دندان ها به بیمار می دهد. این درمان از جابه جایی دندان های کناری و مقابل نیز جلوگیری می کند و همچنین هزینه به صرفه تر و طول درمان کمتری نسبت به درمان ایمپلنت دارد. این درمان طول عمر بالایی دارد و در صورت رعایت بهداشت دهان و دندان پیشنهاد بسیار خوبی برای پر کردن فضای خالی دندان از دست رفته می باشد.
- از معایب این درمان این است که بخاطر پر کردن فضای خالی یک دندان نیاز هست دندان های کناری بیمار تراش داده شود و در مواردی که دندان های کناری سالم باشد، این درمان گزینه مناسبی شناخته نشده و اکیدا درمان ایمپلنت دندان پیشنهاد می شود.
عوارض ناشی از ایمپلنت کردن دندان ها ؟
وجود بیماری هایی ضمینه ای مثل دیابت و پوکی استخوان، مصرف دخانیات به صورت مداوم، عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، داشتن دندان قروچه در افرادی که به علت استرس در هنگام خواب شبانه دندان های خود را به هم می فشارند، باعث از بین رفتن بافت استخوانی اطراف فیکسچر ایمپلنت و در اصطلاح Fale شدن درمان ایمپلنت می شود. در مواردی که فضای استخوانی جهت کاشت ایمپلنت مناسب نباشد بهتر است جراحی ایمپلنت توسط متخصص انجام شود تا درصد ریسک آن به کمترین حد ممکن برسد و از ایجاد عوارض احتمالی مثل بیحسی گوشه لب بعد از انجام ایمپلنت و احتمال آسیب به اعصاب فک، جلوگیری از مشکلات سینوسی و کاشت ایمپلنت در فضای نامناسب جلوگیری شود.
معاینات دوره ای پس از انجام پروتز ایمپلنت برای حفظ آن مهم است. با اینکه ایمپلنت پوسیده نمی شود ولی با توجه تماس آن با بافت استخوان و احتمال تحلیل بافت استخوان به دلیل عدم نگهداری و رعایت بهداشت وجود دارد.در مواردی که بیمار به علت داشتن دندان قرچه و یا جویدن غذای سفت و سنگ به روکش دندان خود اسیب وارد می کند. احتمال شکستن قسمتی از روکش دندان و یا شل شدن پیچ داخلی، متصل کننده اباتمنت به فیکسچر ایمپلنت وجود دارد که نیاز است به دندانپزشک خود مراجعه نموده تا مشکل به وجود آمده برطرف شود.
ایمپلنت فوری ضرر داره یا نه؟
به دلیل وجود مشکلاتی که انجام ایمپلنت فوری می تواند باعث شود متخصصین از انجام آن خودداری می کنند.
نکته اول : برای افزایش درصد موفقیت درمان ایمپلنت، فیکسچر دندان در بازه زمانی مشخص که بافت استخوان با فیکسچر که نقش ریشه دندان را ایفا میکند، ایجاد پیوند می کند، نباید حرکت داشته باشد. برای انکار متخصص فیکسچر را به نحوی قرار می دهد که از عدم حرکت آن اطمینان حاصل نماید. لذا ریسک انجام درمان ایمپلنت در زمان کم بسیار بالاست و فقط در بعضی موارد این درمان پیشنهاد می شود.
نکته دوم : به دلیل اینکه برای انجام ایمپلنت فوری باید بافت استخوان دارای تراکم قوی باشد این درمان برای همه بیماران قابل اجرا نیست. همچنین به خاطر کاهش ریسک درمان از ایمپلنت های با کیفیت بالا استفاده ی شود که هزینه درمان را به طور چشمگیری بالاتر می برد.
تفاوت درمان ایمپلنت فوری با ایمپلنت معمولی طول درمان آن است. در این درمان در یک جلسه ایمپلنت دندان به طور کامل به بیمار تحویل داده می شود و همچنین از پروتز موقت به عنوان تاج دندان استفاده شده تا بعد مدت زمان تقریبی 6 ماهه روکش اصلی به بیمار تحویل داده می شود.
انجام ایمپلنت فوری با لیزر
درمان ایمپلنت فوری زمانی مورد توجه قرار میگیرد که بیمار زمانی زیادی برای گذراندن دوره درمان ایمپلنت های معمول نداشته باشد و با توجه به شرایط مورد نیاز برای انجام آن که در قسمت قبل توضیح داده شد، برای همه بیماران قابل انجام نیست. در خصوص درمان ایمپلنت با لیزر در این قسمت این درمان را بررسی میکنیم.تفاوت روش درمانی ایمپلنت بوسیله لیزر با درمان معمول این است که در این روش برای شکاف و یا برداشتن بافت نرم ( بافت لثه ای) از لیزر استفاده می شود. در جراحی های معمول برای برش لثه از تیغ استفاده می شود که با خونریزی همراه است. مزیت استفاده از لیزر در این درمان در درجه اول کاهش خونریزی است و مزی های دیگر آن راحتی انجام جراحی برای متخصص می باشد. هنگامی که بافت لثه به وسیله لیزر جراحی می شود، در زمان کمتری پروسه ترمیم آن انجام می شود. از لیزر در درمان های دیگر دندانپزشکی مثل جراحی های زیبایی و بلیچینگ نیز استفاده می شود.
شرح مراحل ایمپلنت دندان
قطعه اصلی ایمپلنت دندان یک فیکسچر تیتانیومی، که جایگزین ریشه دندان افتاده می شود. فیکسچر ها در سایز های مختلف و برند های گوناگون ساخته می شود که با توجه به شرایط استخوان بیمار توسط دندانپزشک انتخاب می شود. قطعه دوم اباتمنت است که روی فیکسچر قرار میگیرد تا فضای لازم برای قرار گیری روکش دندان که نقش تاج دندان را ایفا می کند را ایجاد کند. قطعه سوم روکش دندان هست که در دو نمونه معمولی و تمام سرامیک ساخته می شود.
- قبل از انجام ایمپلنت دندان نیاز است شرایط محل قرارگیری فیکسچر بررسی شود. برای اینکار حتما نیاز هست بیمار عکس رادیولوژی پانوراما OPGتهیه کند. با این عکس میتوان تعداد فیکسچر و همچنین هزینه های درمان بیمار را محاسبه کرد. ایمپلنتولوژیست برای برنامه ریزی جراحی CBCT عکس را درخواست می کند. این عکس ساختار و آناتومی دندان و استخوان اطراف آن را به شکل سه بعدی نشان می دهد.
- مرحله اول جراحی که توسط دندانپزشک انجام می شود قرار دادن فیکسچر در بافت استخوان قرار داده می شود. در برخی موارد ریشه دندان در بافت استخوان باقی مانده است و با توجه به اینکه ریشه دندان دارای عفونت نیست می توان در یک جلسه ریشه دندان را خارج نمود و فیکسچر را جایگزین کرد. در مواردی که شرایط مناسب نیست دندان کشیده می شود و زمان داده می شود تا بافت استخوان ترمیم شود سپس در مرحله بعدی جراحی ایمپلنت انجام می شود.
- حین جراحی ایمپلنت امکان دارد برای بهبود فضای استخوانی بیمار نیاز به جراحی سینوس لیفت و یا پیوند استخوان باشد که در قسمت های بعدی مفصل توضیح داده می شود.
- بعد از مرحله اول جراحی بسته به نوع فیکسچر انتخابی، زمانی بین 6 تا 14 هفته نیاز هست تا بافت استخوان با فیکسچر ایجاد پیوند کند و آماده قالبگیری و قراردادن تاج دندان شود.
- در مرحله قالبگیری قالب دندان توسط دندانپزشک گرفته می شود و به لابراتوار دندانی جهت ساخت روکش فرستاده می شود و در مرحله پایانی روکش دندان تحویل بیمار داده می شود.
ایمپلنت از چه سنی مناسب است؟
برای افزایش عمر ایمپلنت دندان می بایست شرایط اسکلت فک بیمار و همچنین شرایط بافت استخوان نرمال باشد. به همین منظور رسیدن به سن ۱۸ سالگی برای انجام جراحی ایمپلنت بسیار مهم است تا اسکلت صورت شکل کامل خود را بگیرد. در غیر این صورت ممکن است عمر درمان ایمپلنت دندانی کوتاه تر شود. در بعضی موارد که بیمار نیاز به پروتز کامل فک دارد. بریج دندانی روی ایمپلنت ها، مانع رشد بافت استخوانی می شود. پس از سن ۱۸ سالگی برای جراحی ایمپلنت هیچ محدودیتی وجود ندارد و تا هر سنی میتوان ایمپلنت دندانی انجام داد.