دندانسازی و پروتز دندان : لبخند دوباره

پروتز دندان ثابت

در بین عموم پروتز ثابت دندان به عنوان روکش دندان مرسوم است. دو نوع پروتز دندان ثابت وجود دارد که عبارتند از :

روکش تک واحدی دندان (single dental crown)

در بین عموم پروتز ثابت دندان به عنوان روکش دندان مرسوم است که معمولا زمانی دندان احتیاج به روکش دارد که ساختار آن ضعیف شده ودندان نیاز به حفاظت و حمایت با روکش دارد ، گاهی برای زیبایی دندان نیز از روکش استفاده می شود . در برخی از اوقات به دلیل نقص عملکرد دندان (مشکلات فانکشنال)، روکش به جویدن غذا می کند.

بریج دندان ( dental bridges)

بریجهای دندانی یکی دیگر از انواع پروتز دندان ثابت هستند که بیشتر به عنوان پروتز ثابت دندان مرسوم است.افرادی از این نوع پروتز دندان استفاده می کنند که یک یا تعداد زیادی از دندانهای خود را از دست داده اند و یک دندان در جلو و یک دندان در عقب این دندان ها دارند که با تراش دو دندان مجاور ناحیه خالی از دندان، یک پل (bridge ) بین دندانهای پایه زده می شود تا ناحیه خالی از دندان پر شود وفرد دوباره توانایی جویدن غذا را باز یابد.

مزایای پروتز دندان

پروتز های دندان برای بیماری توصیه می شود که تمام دندان ها یا تعدادی از دندان ها را از دست داده باشد. نوع ثابت یا روکش که برای استحکام بخشیدن به دندان و محافظت از دندان استفاده می شود و همچنین برای ایمپلنت دندان مورد استفاده قرار می گیرد. بعد از ترمیم تاج دندان و تراش روکش قالبگیری شده و در لابراتوار دندانی ساخته می شود. پروتز دندان به عنوان یکی از مهمترین و پرکاربردترین روش های زیبایی دهان و دندان نیز شناخته می شود که به دلیل داشتن نتایج مناسب و همچنین جای گیری درست در دندان مورد توجه بسیاری قرار گرفته است. نوع دیگر پروتز متحرک است که برای پر کردن جای خالی دندان های از دست رفته استفاده می شود و در مدل های مختلف با توجه به شرایط دندان های بیمار پیشنهاد می شود. از جمله فلیپرهای تک دندان یا چند دندان و یا پارسیل های اکریلی و کروم کبالت، برای غذا خوردن بهتر به بیمار کمک می کند و در برخی موارد جای خالی دندان ها را پر می کند که زیبایی را به شخص باز می گرداند.

پروتز دندان متحرک

گاهی برای جایگزینی دندانهای از دست رفته نمی توان از پروتزهای دندانی ثابت استفاده کرد که در این صورت این افراد از پروتز  متحرک دندان استفاده می کنند ،پروتز دندان متحرک به راحتی در داخل دهان گذاشته و برداشته می شود .

پروتز دندان متحرک و انواع آن

پروتز دندانی پارسیل (partial prosthesis)

انواع گوناگون پروتز دندان پارسیل عبارتند از:

پروتزهای پارسیل تمام آکریل ( فلیپر ):

 که به عنوان یک درمان موقتی در بسیاری از موارد استفاده می شود. از این جنس پروتز بیشتر در پروتز های تمام فک استفاده می شود.

پروتزهای کرم کبالت: که به عنوان درمان بی دندانی ها با انتهای آزاد (کسانی که در عقب دهان دندانی جهت پایه برای پروتز ثابت ندارند) یا کسانی که نمیخواهند از پروتز دندان ثابت استفاده کنند از پروتز پارسیل استفاده می کنند. پروتزهای دندان دارای ترکیب آکریل (بخش صورتی دست دندان یا لثه پروتز) و آلیاژ فلزی که بخش عمده آن از کرم کبالت تشکیل شده است، هستند.

پروتزهای فلکسی:

پروتز های کروم کبالت به علت فلزی بودن گیره ها ظاهری ناخوشایند دارند به همین علت از نوع دیگری پروتز دندان پارسیل طراحی شده به نام پروتز دندان پارسیل felexite که بخش فلزی آن به رنگ دندان است ، استفاده می کنند. این پروتز ها همرنگ لثه بوده و دارای انعطاف قابل توجهی است.

چرا دندانهای از دست رفته باید جایگزین شوند؟                    

زمانی که به خاطر عدم رعایت بهداشت دهان و دندان و مصرف دخانیات دندان ها دچار آسیب پوسیدگی شده به طوری که تاج دندان از بین می رود نیاز است دندان را خارج نمود تا از ایجاد عفونت و انتقال آن به ریشه دندان جلوگیری شود.

اما خالی ماندن فضای دندان از دست رفته می تواند نظم دندان های کناری و مقابل دندان کشیده شده را با مشکل مواجه نماید. دندان ها ی کناری در گذر زمان تمایل به جابه جایی و پرکردن فضای خالی دندان دارند. با توجه به فشار بر دندان ها حین عمل جویدن این مشکل می تواند باعث کچ شدن دندان های کناری و مقابل شود.

پروتز کامل دندان یا دست دندان ( denture)

افرادی که تمام دندانهای خود را از دست داده اند ، از پروتز دندان متحرک استفاده میکنند، با پیدایش ایمپلنت های دندانی امروزه، استفاده از این انواع پروتز دندان متحرک کمتر شده، اما هنوز هم به عنوان درمان کم هزینه بی دندانی استفاده می شود.

دندان مصنوعی یا پروتز دندان کامل

پروتز دندان کامل نیز دارای دو نوع معمولی و فلکسیبل است .

پروتز کامل دندان دو بخش دارند :یکی که دندانها سفید هستند و دیگری بخش صورتی پروتز مرسوم به« لثه پروتز » که این بخش لثه پروتز برای کارآیی لازم باید مستحکم باشد.

پروتز دندان اوردنچر (over denture)

اوردنچر نوعی درمان پروتز دندانی متحرک است که نسبت به پروتز کامل دندان راحت تر است اما به هر حال متحرک است و راحتی آن از پروتز ثابت دندان کمتر است .

پروتز دندان اوردنچر دست دندان کاملی بوده که روی دو پایه دندانی یا چند پایه ایمپلنت می نشیند.

نایت گارد (Night Gaurd)

در مواردی که بر اثر استرس و اضطراب افراد دچار سایش دندان شده و به سطح مینای دندان آسیب وارد می کنند بهتر است برای جلوگیری از سایش دندان ها به هنگام خواب شبانه که به دندان قروچه شناخته می شود از یک محافظ مخصوص استفاده نمایند تا از اسیب های بیشتر جلوگیری شود.
نایت گارد یا محافظ از جنس پلاستیک شفاف و نرم بوده فشار وارده بر دندان ها را برطرف میکند.