مقدمه : دیابت و مشکل دهانی دندانی
دیابت یک بیماری مزمن است که بر نحوه تنظیم قند (گلوکز) توسط بدن شما تأثیر می گذارد. هنگامی که قند خون بالا می رود، می تواند منجر به مشکلات مختلف سلامتی از جمله مشکلات دهان و دندان شود. افراد مبتلا به دیابت در مقایسه با افراد غیر دیابتی بیشتر در معرض پوسیدگی دندان، بیماری لثه و سایر مشکلات دهان و دندان هستند.
تاثیر دیابت بر سلامت دهان و دندان
قند خون بالا می تواند به روش های مختلف بر سلامت دهان و دندان شما تأثیر منفی بگذارد:
-
بیماری لثه:
افراد مبتلا به دیابت، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری لثه (پریودنتیت) هستند. این بیماری التهابی، لثهها را ضعیف و ملتهب میکند و در صورت عدم درمان، به استخوان فک و دندانها آسیب میرساند.
-
پوسیدگی دندان:
قند خون بالا، غذای مورد علاقه باکتریهای مضر دهان است. این باکتریها با تغذیه از قند، اسید تولید میکنند که مینای دندان را از بین برده و منجر به پوسیدگی و حفرههای دندانی میشود.
-
خشکی دهان:
دیابت میتواند باعث کاهش ترشح بزاق شود. بزاق نقش مهمی در شستشوی دهان، خنثی کردن اسیدها و جلوگیری از رشد باکتریها دارد. کمبود بزاق، دهان را مستعد خشکی، زخم و عفونت میکند.
-
برفک دهانی:
قارچ Candida albicans که به طور طبیعی در دهان وجود دارد، در افراد مبتلا به دیابت کنترل نشده، میتواند بیش از حد رشد کرده و منجر به برفک دهانی شود. برفک دهانی با ایجاد لکههای سفید و دردناک در دهان همراه است.
-
افت دهان:
افراد مبتلا به دیابت بیشتر در معرض ابتلا به آفت دهان (زخمهای کوچک و دردناک در دهان) هستند.
مشکلات شایع دهان و دندان در افراد دیابتی
در افراد مبتلا به دیابت، مشکلات دهان و دندان شایع تر و جدی تر است. برخی از شایع ترین مشکلات عبارتند از:
برخی از شایعترین عوارض دهانی و دندانی در افراد دیابتی عبارتند از:
- بیماری پریودنتال:
این بیماری التهابی لثه است که میتواند به تخریب لثه، استخوان و سایر بافتهای اطراف دندان منجر شود. افراد دیابتی بیشتر در معرض ابتلا به بیماری پریودنتال هستند و این بیماری در آنها شدیدتر و سختتر درمان میشود.
- خشکی دهان:
دیابت میتواند باعث کاهش تولید بزاق شود، که میتواند منجر به خشکی دهان، سوزش دهان و مشکلات در جویدن و بلع شود. خشکی دهان همچنین میتواند خطر ابتلا به پوسیدگی دندان و عفونتهای قارچی را افزایش دهد.
- پوسیدگی دندان:
افراد دیابتی بیشتر در معرض ابتلا به پوسیدگی دندان هستند، زیرا قند خون بالا میتواند به باکتریهای دهان که باعث پوسیدگی دندان میشوند، غذا بدهد.
- عفونتهای قارچی:
افراد دیابتی بیشتر در معرض ابتلا به عفونتهای قارچی دهان، مانند برفک دهانی، هستند. این عفونتها میتوانند باعث ایجاد لکههای سفید و دردناک در دهان شوند.
- مشکلات در ترمیم زخم:
افراد دیابتی ممکن است در ترمیم زخمها، از جمله زخمهای دهان، مشکل داشته باشند. این امر میتواند خطر ابتلا به عفونت را افزایش دهد.
علائم هشدار دهنده مشکلات دهان و دندان در دیابتی
آگاهی از علائم هشدار دهنده مشکلات دهان و دندان در افراد مبتلا به دیابت بسیار مهم است. تشخیص زودهنگام و درمان این مشکلات می تواند به جلوگیری از عوارض جدی کمک کند.
در اینجا برخی از علائم هشدار دهنده رایج مشکلات دهان و دندان در افراد مبتلا به دیابت آورده شده است:
- خونریزی لثه: خونریزی لثه، به خصوص هنگام مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن، یکی از شایع ترین علائم بیماری لثه است.
- لثه های قرمز و متورم: لثه های سالم صورتی و محکم هستند. اگر لثه های شما قرمز، متورم یا متورم به نظر می رسد، ممکن است بیماری لثه داشته باشید.
- لق شدن دندان ها: اگر دندان های شما احساس لق شدن یا حرکت می کنند، ممکن است بیماری لثه پیشرفته داشته باشید.
- درد و ناراحتی دهان: درد، حساسیت یا ناراحتی در دهان شما می تواند نشانه ای از عفونت یا سایر مشکلات دهان و دندان باشد.
- بوی بد دهان: بوی بد دهان (هالیتوز) می تواند نشانه ای از خشکی دهان، بیماری لثه یا مشکلات دیگر باشد.
اگر هر یک از این علائم هشدار دهنده را تجربه می کنید، مهم است که در اسرع وقت به دندانپزشک خود مراجعه کنید. تشخیص زودهنگام و درمان مشکلات دهان و دندان می تواند به جلوگیری از عوارض جدی مانند از دست دادن دندان، عفونت و مشکلات قلبی کمک کند.
اگر در انتخاب کلینیک دندانپزشکی در غرب تهران دچار تردید هستید ، کلینیک دندانپزشکی نکو با استفاده از پزشکان متخصص و تجهیزات به روز، آمادگی برای انجام کلیه خدمات دهانی دندانی شما عزیزان دارد و علاوه بر آن با تماس با مجموعه نکو می توانید از مشاوره رایگان متخصصین ما نیز بهره مند شوید.
مراقبت از دهان و دندان برای افراد دیابتی:
رعایت بهداشت دهان و دندان مناسب اولین قدم برای پیشگیری از مشکلات دهان و دندان در افراد مبتلا به دیابت است. این شامل موارد زیر است:
- مسواک زدن دو بار در روز: بهترین زمان برای مسواک زدن دو بار در روز، به خصوص بعد از صبحانه و قبل از خواب است. از مسواک نرم و خمیردندان حاوی فلوراید استفاده کنید. حداقل دو دقیقه مسواک بزنید و تمام سطوح دندان های خود را به دقت برس کنید.
- نخ دندان کشیدن یک بار در روز: نخ دندان کشیدن به از بین بردن پلاک و باکتری ها از بین دندان ها و لثه هایی که مسواک به تنهایی نمی تواند به آنها برسد، کمک می کند. از نخ دندان بدون موم استفاده کنید و به آرامی بین هر دندان نخ دندان بکشید.
- شستشوی دهان: استفاده روزانه از دهانشویه ضدعفونی کننده بدون نسخه می تواند به کاهش باکتری ها در دهان شما کمک کند. دهانشویه را طبق دستور روی برچسب استفاده کنید.
- معاینات منظم دندانپزشکی: برای معاینات و تمیز کردن منظم به دندانپزشک خود مراجعه کنید. دندانپزشک شما می تواند علائم مشکلات دهان و دندان را بررسی کند و در صورت نیاز درمان را ارائه دهد.
- رژیم غذایی سالمرژیم غذایی سالم برای سلامت کلی شما و همچنین سلامت دهان و دندان شما مهم است. غذاهایی را انتخاب کنید که سرشار از میوه ها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین بدون چربی باشند. از مصرف غذاها و نوشیدنی های حاوی قند و کربوهیدرات های تصفیه شده خودداری کنید. این غذاها می توانند باعث افزایش قند خون و ایجاد پلاک در دهان شما شوند.
- کنترل قند خونکنترل منظم قند خون برای سلامت دهان و دندان شما بسیار مهم است. هنگامی که قند خون شما بالا است، می تواند خطر ابتلا به مشکلات دهان و دندان را افزایش دهد. با پیروی از برنامه درمانی دیابت خود می توانید قند خون خود را در محدوده هدف نگه دارید و به پیشگیری از مشکلات دهان و دندان کمک کنید.
سوالات متداول:
1. چرا افراد دیابتی بیشتر مستعد مشکلات دهان و دندان هستند؟ افراد دیابتی به دلیل سطح بالای قند خون، بیشتر مستعد عفونتهای باکتریایی هستند. این باکتریها در دهان میتوانند باعث پوسیدگی دندان و بیماری لثه شوند. علاوه بر این، دیابت میتواند جریان خون به لثهها را کاهش داده و روند بهبودی را کند کند.
2. چه علائمی نشاندهندهی مشکلات دهان و دندان در افراد دیابتی است؟ علائم رایج شامل لثههای متورم و قرمز، خونریزی لثه هنگام مسواک زدن، بوی بد دهان، دندانهای لق، و زخمهای دهانی است. همچنین، ممکن است طعم عجیبی در دهان احساس شود.
3. چه ارتباطی بین کنترل قند خون و سلامت دهان و دندان وجود دارد؟ کنترل خوب قند خون یکی از مهمترین عوامل در پیشگیری و درمان مشکلات دهان و دندان در افراد دیابتی است. با کنترل قند خون، سیستم ایمنی بدن تقویت شده و توانایی مقابله با عفونتها افزایش مییابد.