آشنایی با پروتز دندانی بطور کلی، پروتز دندانی جایگزینی مناسب برای دندان های از دست رفته برای کمک به عمل جویدن است. ایجاد پوشش برای دندان های آسیب دیده و محافظت از آن ها در برابر فشار از مزایای پروتز دندان است. پروتز های دندانی بر اساس کارایی و عملکرد در مدل های مختلف وجود دارند که عبارت است از:
دندان مصنوعی متحرک یا پروتز دندانی کامل (denture)
دندان مصنوعی تکه ای یا پروتز دندان پارسیل (partial denture)
روکش دندان یا پروتز ثابت تک دندان (crown)
بریج یا پل دندان یا پروتز ثابت متصل (bridge)
روکش ایمپلنت یا پروتز ثابت ایمپلنت (dental implant)
پروتز دندان براساس نوع اتصال به نوع ثابت و متحرک تقسیم می شود. نوع ثابت آن همانطور که مشخص است قابلیت جابه جایی ندارد و از دندان یا ایمپلنت به عنوان پایه استفاده کرده و با استفاده از سمان فیکس می شود. پروتز دندان متحرک فضای بی دندانی را پوشانده و در عمل جویدن به ما کمک می کند. آشنایی با پروتز دندانی در صورت نداشتن همه دندان های فک از دندان مصنوعی کامل استفاده میکنیم و اگر تعدادی از دندان ها کشیده شده باشند، از دندان پارسیل کنار دندان های خود استفاده میکنیم.
پروتز دندان چیست، چه کابردی دارد و مناسب چه کسانی است؟
آشنایی با پروتز دندانی پروتز دندان یکی از درمان های دندانپزشکی است که به بهبود عملکرد دندان ها کمک کرده و فضای خالی دندان ها را پر می کند و همچنین نقش حفاظتی برای دندان ها آسیب دیده دارد و می تواند زیبایی دندان ها را باز گرداند. بر اساس شرایط دندان آسیب دیده و همچنین شرایط دندان های از دست رفته پروتز مفید برای درمان آن شناخته می شود. آشنایی با پروتز دندانی قبل از اینکه بخواهیم درمان خود را تشخیص دهیم بهتر است انواع پروتز را شناخته و از کاربرد آن به درستی آگاه باشیم. پروتز های دندانی به سه دسته کلی پروتز ثابت، متحرک و ایمپلنت تقسیم می شوند که هر یک مدل های متفاوتی دارند.
پروتز دندان ثابت با نام روکش دندان شناخته می شود و برای دندان های آسیب دیده مثل دندان های پوسیده، چند بار ترمیم شده و عصب کشی شده بهترین انتخاب است. روکش دندان به استحکام دندان کمک کرده و در برابر پوسیدگی و فشار مقاوم کند.
بریج دندان یا پل نوعی از پروتز دندان ثابت است و برای افرادی که یک یا چند دندان خود را از دست داده اند، با تراش دو دندان مجاور دندان کشیده شده، یک بریج بین دندان های پایه قرار می گیرد تا فضای خالی پر شده و عمل جویدن بدون مشکل انجام شود.
زمانی که دندان های کناری دندان از دست رفته سالم باشند بهتر است برای پر کردن فضای خالی دندان های از دست رفته از پروتز متحرک استفاده نمود. همان طور که از نام پروتز دندان متحرک مشخص است، می توان آن را در دهان گذاشت و به راحتی برداشت. استفاده از پروتز متحرک بین سالمندان مرسوم تر است؛ اما جوانان نیز از نمونه پارسیل تک دندان استفاده می کنند.
پروتز دندان متحرک پارسیل یا تکه ای برای پوشاندن فضای خالی دندان های کشیده شده از طریق اتصال آن به دندان های دیگر مورد استفاده قرار می گیرد. برای ساخت این نوع پروتز از:
مواد آکریلی که خشک و شکننده است و برای اتصال بین دندان ها گزینه مناسبی نیست اما پالیش پذیری خوبی دارد استفاده می شود.
مواد کروم کبالت و آکریل که گزینه خوبی برای استفاده در فضای بین دندان هاست و از فضای بین دندان ها و حتی روی دندان ها برای اتصال پارسیل استفاده می کند، این نوع از پروتز دارای استحکام خوبی است اما به دلیل دیده شدن فلز آن به خوبی مورد استقبال قرار نگرفته است.
مواد فلکسیبل که به تازکی مورد توجه قرار گرفته است و انعطاف پذیر است که با عنوان ژله ای شناخته می شود، این پارسیل به خوبی اطراف دندان ها را پوشانده و به رنگ لثه بسیار نزدیک بوده و لقی بسیار کمی دارد.
پروتز متحرک کامل یا دندان مصنوعی کامل، برای افرادی مناسب است که تمام دندان های خود را از دست داده اند. این نوع پروتز از زمان های دور مورد استفاده قرار گرفته و شناخته شده می باشد. جنس بیش این دندان ها از مواد اکریلی بوده و روی آن از دندان های مصنوعی پیش ساخته از برند های مختلف استفاده می شود که دارای کیفیت و رنگ بندی متفاوتی هستند.
پروتز دندان متحرک اوردنچر در واقع یک دست دندان کامل است که روی 3 تا 4 پایه ایمپلنت قرار می گیرد. پروتز دندان اوردنچر در مقایسه با پروتز کامل دندان بسیار با کیفیت بوده و عمل جویدن را راحت تر می کند.
پروتز دندان چگونه ساخته میشود؟
پروتز های کامل دندانی یا دندان مصنوعی نوعی از پروتز متحرک است که معمولا از مواد آکریلی و یا فلکسیبل ساخته شده و از دندان های مصنوعی آماده برای چینش دندان ها استفاده می شود.آشنایی با پروتز دندانی این دندان ها از برند های مختلف با قیمت و کیفیت مختلف در بازار به فروش می رسد. پروسه قالبگیری و ساخت دندان مصنوعی در پنج مرحله انجام شده که با توجه به شرایط زمانی می تواند بین دو هفته تا یک ماه زمان ببرد.
مرحله اول قالبگیری انجام شده و تری اختصاصی ساخته می شود.
مرحله دوم فضای بی دندان با دقت بیشتری قالبگیری می شود.
مرحله سوم با قرار دادن دندان مصنوعی با پایه موم در دهان اندازه گیری اکلوژن و محل قرارگیری دندان ها انجام شده تا از ایجاد مشکل در گفتار، جویدن و زیبایی جلوگیری شود و همچنین رنگ دندان ها در این مرحله انتخاب می شود.
مرحله چهارم که مرحله تست قبل از تحویل با تست اکلوژن دندان های چیده شده انجام می شود. در این مرحله رنگ، شکل و اندازه دندان ها بررسی می شود.
مرحله پنجم دندان بعد از انجام تست پخته شده و تحویل بیمار می شود. در صورت تماس داشتن دندان مصنوعی با لثه که موجب آزار می شود در این جلسه اصلاح می شود.این مراحل برای ساخت دندان مصنوعی کامل توضیح داده شد و برای ساخت پارسیل متحرک می تواند در زمان کمتری ساخته شود.
پروتز کامل دندان چیست؟
معمولا در سنین بالا بیماران به دلایل متعدد از قبیل پیری، تحلیل استخوان، عدم رعایت بهداشت و پوسیدگی دندان های خود را از دست می دهند و برای جبران این مشکل و توانایی در جویدن به استفاده از دندان های مصنوعی روی می آورند. این نوع از پروتز متحرک برای افرادی مورد استفاده قرار میگیرد که تمام دندانهای خود را از دست داده اند. البته درمان ایمپلنت های دندانی نیز درمان بسیار مناسبی برای این افراد است اما استفاده از پروتز متحرک به دلیل پایین بودن هزینه های آن نسبت به ایمپلنت مورد توجه برخی از بیماران قرار می گیرد.پروتز دندانی کامل دارای دو نوع معمولی یا آکریلی که از زمان های قبل مورد استفاده قرار می گرفته و جنس فلکسیبل یا در اصطلاح عموم ژله ای ساخته می شود. پروتز کامل دندان از دو بخش دندان ها که در رنگ های طبیعی و سفید ساخته می شود و به صورت آماده در بازار موجود است و بخش بیس یا پایه دندان مصنوعی که به رنگ صورتی نزدیک به لثه ها ساخته می شود. این بخش لثه ای پروتز باید مستحکم بوده تا در برابر فشار دچار شکست نشود.
در گذر زمان که بافت استخوانی دچار تحلیل شود فضای مناسب برای دندان مصنوعی کم و کمتر می شود و باعث لقی و ایجاد زخم و درد در بافت لثه بیمار شود. برای رفع این مشکل نیاز دندان مصنوعی ریلاین شود تا با دهان بیمار همخوانی داشته باشد. همچنین برای رفع درد از لایه ای از بافت نرم لثه برای از بین بردن درد ناشی از فشار بر لثه ها، استفاده می شود. در واقع لثه نرم به صورت لایه ای نازک در زیر مواد آکریلی پایه دندان مصنوعی قرار می گیرد و باعث کاهش التهاب و تورم لثه بیمار می شود.
دلایل پروتز کردن دندان چیست
همانگونه که توضیح داده شد، بر اساس میزان آسیب رسیده به دندان انتخاب نوع پروتز مناسب بیمار انجام می شود زمانی که دندان ها دچار پوسیدگی، شکستگی و ترک باشد و یا درمان عصب کشی انجام شده باشد، آشنایی با پروتز دندانی از پروتز ثابت یا روکش دندان که کاربرد ترمیمی و زیبایی دارد، استفاده می شود. با این کار از دندان آسیب دیده در برابر آسیب های بیشتر جلوگیری می شود. انجام درمان پروتز ثابت یا روکش دارای فوایدی است که می تواند دلیل خوبی برای انتخاب این درمان باشد.
زمانی که دندان روکش می شود با ایجاد پوشش از تاثیر مواد اسیدی که باعث پوسیدگی دندان می شود جلوگیری می کند.
روکش دندان از جنس مواد مستحکم می باشد و می تواند از دندان در برابر فشار های ایجاد شده هنگام غذا خوردن محافظت کند.
در مواردی که دندان دچار ترک شده باشد، روکش از گسترش ترک دندان جلوگیری می کند.
دندان های عصب کشی شده به دلیل عدم خونرسانی بسیار شکننده هستند. درمان روکش از دندان در برابر آسیب محافظت می کند.
زمانی که دندان هایی که در جویدن دچار آسیب شده و یا دندان کشیده می شود، ممکن است درمان جویدن دچار مشکل شود. با استفاده از درمان روکش این توانایی به دندان ها باز میگردد.
در صورت کشیده شدن دندان نظم دندان ها به هم خورده و دندان های کناری میل به پر کردن فضای خالی دندان از دست رفته دارند. با انجام روکش بریج این مشکل رفع می شود.
افرادی که به دلیل دندان قروچه دندان های آن ها دچار ساییدگی شده است نیز با انجام روکش می توانند زیبایی و برندگی دندان هایی خود را به دست بیاورند.از دست دادن یک یا چند دندان، تاثیرات منفی مثل ایجاد مشکل در عمل جویدن که در بلند مدت مشکلات گوارشی را همراه خواهد داشت و همچنین باعث ایجاد تغییر در ظاهر فرد و کاهش اعتماد به نفس و خجالت در هنگام مکالمه و لبخند زدن می شود. پروتز متحرک دارای مزایایی است که می توان از آن به عنوان درمان موقت و یا دائم استفاده کرد.
پروسه درمانی پروتز متحرک بسیار ساده بوده و نیازی به جراحی نیست ولی در صورت وجود ریشه دندان باید ابتدا خارج شود تا در مراحل بعدی بیمار دچار عفونت و ناراحتی نشود.
علاوه بر اینکه پروتز متحرک به دندان های مجاور آسیب نمی رساند، از جا به جا شدن دندان های مجاور و مقابل جلوگیری کرده تا نظم دندان ها از بین نرود.
پروتز متحرک با استفاده از دندان های آماده که به دندان های طبیعی شبیه است ساخته می شود.
دندان های پروتز مانند دندان طبیعی عمل کرده و عمل جویدن و صحبت کردن را برای فرد آسان می کند.
انوع پروتز دندان چه کاربردی دارد ؟
بر اساس شرایط دندان آسیب دیده و همچنین شرایط دندان های از دست رفته می توان پروتز مفید برای درمان آن انتخاب کرد. قبل از هرچیز بهتر است انواع پروتز را شناخته و از کاربرد آن مطلع شویم. پروتز دندان ثابت، متحرک و ایمپلنت از انواع پروتز هستند که دارای کاربرد به خصوص خود هستند.
پروتز ثابت یا روکش دندان برای درمان دندان های آسیب دیده، پوسیده، چند بار ترمیم شده و عصب کشی کاربرد دارد و از دندان ها در برابر فشار وارده هنگام جویدن و همچنین مواد اسیدی تولید شده از مواد غذایی که باعث پوسیدگی دندان ها می شود، محافظت می کند.
بریج دندان یا پل نوعی پروتز ثابت است و کاربرد آن پرکردن فضای خالی یک یا چند دندان از دست رفته می باشد. دندان های مجاور دندان کشیده شده به مقدار لازم برای قرار دادن روکش تراش داده می شود و با پایه قرار دادن دندان های مجاور یک بریج یا روکش چند واحدی به هم متصل روی دندان ها قرار می گیرد.
پروتز پارسیل متحرک برای شرایطی استفاده می شود که دندان های کناری دندان از دست رفته سالم باشند، برای پر کردن فضای خالی از پروتز متحرک پارسیل یا تکه ای استفاده می کنیم. این نوع از پارسیل برای داشتن ثبات از دندان های کناری کمک می گیرد.
در نمونه های آکریلی با خاصیت پالیش پذیری خوب و تعمیر آسان هستند اما به دلیل خشک و شکننده بودن ضخیم تر ساخته می شود.کروم کبالت و آکریل که گزینه خوبی برای استفاده در فضای بین دندان هاست و از فضای بین دندان ها و حتی روی دندان ها برای اتصال پارسیل استفاده می کند، این نوع از پروتز دارای استحکام خوبی است اما به دلیل دیده شدن فلز آن به خوبی مورد استقبال قرار نگرفته است. همچنین قابلیت تعمیر پایینی دارد.فلکسیبل یا انعطاف پذیر که با عنوان ژله ای شناخته می شود، این پارسیل به خوبی اطراف دندان ها را پوشانده و به رنگ لثه بسیار نزدیک بوده و لقی بسیار کمی دارد. قابلیت تعمیر بهتری نسبت به نمونه کروم کبالت دارد.
پروتز متحرک کامل یا دندان مصنوعی کامل، برای افرادی مناسب است که تمام دندان های خود را از دست داده اند. این نوع پروتز از زمان های دور مورد استفاده قرار گرفته و شناخته شده می باشد. معمولا جنس این دندان ها از مواد اکریلی بوده و روی آن از دندان های مصنوعی پیش ساخته از برند های مختلف استفاده می شود که دارای کیفیت و رنگ بندی متفاوتی هستند.
پروتز دندان متحرک اوردنچر در واقع یک دست دندان کامل است که روی 3 تا 4 پایه ایمپلنت قرار می گیرد. پروتز دندان اوردنچر در مقایسه با پروتز کامل دندان بسیار با کیفیت بوده و عمل جویدن را راحت تر می کند. برای افرادی که از لق بودن دندان مصنوعی خود رنج می برند بسیار مفید است.
< برای دریافت انواع خدمات دندانپزشکی به کلینیک نکو مراجعه کنید >
.png)
